PFAS, deze afkorting kent inmiddels bijna iedereen. Het verwijst naar nuttige, maar helaas ook schadelijke stoffen voor zowel de gezondheid als het milieu: per- en polyfluoralkylstoffen. Ze worden onder andere gebruikt om outdoorkleding en -uitrusting, zoals rugzakken, te voorzien van een onzichtbare water- en vuilafstotende laag. Het wijdverspreide label ‘PFAS vrij’ betekent dus dat er geen gebruik wordt gemaakt van deze stoffen. De rugzakken van deuter zijn al sinds 2019 vrij van PFAS. Onlangs heeft deuter de term ‘PFC vrij’ veranderd in ‘PFAS vrij’. De twee termen kunnen over het algemeen als synoniem worden beschouwd voor de grote groep industriële chemische impregneerstoffen. Wat PFAS precies zijn en waarom deuter zich zo sterk inzet om deze chemicaliën niet te gebruiken, lees je hieronder.
PFAS vrij en PFC vrij, wat is het verschil?
Kort gezegd kunnen de termen ‘PFC’ en ‘PFAS’ over het algemeen als synoniem worden gebruikt. In de vakliteratuur wordt tegenwoordig voornamelijk de term ‘PFAS’ (per- en polyfluoralkylstoffen) gebruikt. Of je ze nu PFC of PFAS noemt, het effect is hetzelfde, zowel positief als negatief. Deze stoffen zijn uitstekend geschikt om rugzakken, jassen, broeken, schoenen en andere materialen te voorzien van een permanent waterafstotende laag (Durable Water Repellency). Daarom worden ze nog steeds gebruikt in veel verschillende toepassingen.
Echter, niet bij deuter. Sinds 2019 is het Duitse merk PFAS en PFC vrij. De werking van deze eigenlijk zeer nuttige chemicaliën is tegelijkertijd extreem schadelijk voor het milieu. Behandelde producten geven per- en polyfluoralkyldeeltjes vrij tijdens de productie, het gebruik en de verwijdering ervan. Eenmaal in het milieu verspreiden ze zich snel door wind en water in de natuur en hopen ze zich op via de voedselketen in het lichaam van mens en dier.
De impact van PFAS
Alleen al door het dragen van textiel met PFAS kunnen deze stoffen in het milieu terechtkomen. Onderzoek heeft aangetoond dat PFAS stoffen een negatieve invloed kunnen hebben op de gezondheid van mens en dier en vrijwel onafbreekbaar zijn. Bij onderzoeken zijn PFAS chemicaliën zelfs aangetroffen in afgelegen gebieden, zoals de Himalaya en Antarctica. Ze zijn aanwezig in de bodem en het drinkwater, in het bloed of de moedermelk van mensen en dieren en zelfs in het lichaam van ijsberen in het Arctische gebied.
Als outdoorbedrijf geeft deuter om de schoonheid en integriteit van de natuur. Daarom wil het merk zorg dragen voor de bescherming ervan en producten kiezen die zijn behandeld met natuurlijke, milieuvriendelijke impregneermiddelen.
Heeft een PFAS-vrije impregnatie nadelen?
De rugzakken van deuter zijn, ondanks het vermijden van PFAS, nog steeds vergelijkbaar water- en vuilafstotend als voorheen. Echter, vetachtige stoffen worden hierdoor niet afgestoten, deze eigenschap wordt momenteel alleen geboden door PFC. Na intensief gebruik dien je jouw product volgens de instructies schoon te maken en de impregnatie te vernieuwen, zodat het niet doorweekt raakt bij regen. Hiervoor zijn diverse PFAS vrije impregneermiddelen verkrijgbaar. Met een regenhoes kun je jouw rugzak bovendien extra beschermen.
Betekenis van PFAS vrij bij deuter
deuter gebruikt sinds medio 2019 geen PFAS in de productie. Dit is mogelijk dankzij een milieuvriendelijke, biologisch afbreekbare impregnatie die effectief water, koffie en andere gangbare vloeistoffen afstoot. Deze impregnatie is geschikt voor diverse oppervlakken en ideaal voor hoogwaardige outdoorstoffen. De nieuwe afwerking bestaat voor 60% uit hernieuwbare grondstoffen, die afkomstig zijn van verschillende niet-genetisch gemodificeerde plantaardige bronnen. Hierbij worden geen plantaardige componenten gebruikt die bestemd zijn voor voedselproductie. Hierdoor voldoet het alternatief van deuter voor PFAS aan de voorschriften van de Zero Discharge of Hazardous Chemicals (ZDHC) en is het bluesign® goedgekeurd.
Vervanging van andere chemicaliën bij deuter
Op de middellange termijn zal deuter milieuvriendelijkere alternatieven gebruiken voor de PU coatings op haar stoffen. Momenteel worden daar nog oplosmiddelen voor gebruikt. Het merk is al bezig met het testen van watergedragen oplossingen voor polyurethaancoatings, wat tot nu toe nogal uitdagend is in combinatie met de PFAS vrije impregnatie. De duurzaamheid van deze PU coating is ook nog niet vergelijkbaar met oplosmiddelgebaseerde coatings. Gelukkig is de overstap hier niet zo kritisch als destijds de overgang naar PFAS vrij outdoortextiel.