Je favoriete bikepark gaat weer open, de eerste fietstrip door de bergen staat op het punt van beginnen en je fiets is al weken in topconditie en klaar voor actie. Je hebt zelfs maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat het langverwachte seizoen zonder ongelukken zal zijn: je hebt je conditie in de winter bijgehouden, je fietsvaardigheden extra getraind, je fiets compleet nagelopen en je veiligheidsmaterialen een update gegeven. In dit hele proces heb je jezelf een aantal keer afgevraagd hoe handig en praktisch fietsrugzakken met een protector daadwerkelijk zijn. Hoeveel dragen ze bij aan je veiligheid? En waar moet je op letten bij de aanschaf ervan? We hebben de meest belangrijke informatie voor je verzameld, zodat je vol zelfvertrouwen de juiste rugzak met protector kunt vinden.
Allereerst hebben, statistisch gezien, de meeste fietsblessures invloed op de halswervelkolom. Voor blessures zoals deze zijn protectors van welke soort ook, zoals nek- en rugprotectors, vrijwel volledig ineffectief. ‘Waarom dan kiezen voor een fietsrugzak met protector?’ horen we je denken. We leggen het uit. Welnu, het plaatelement aan de achterkant van een rugprotector kan de impact van een crash verminderen tot 2% van de oorspronkelijke kracht, waardoor elk impacttrauma aanzienlijk wordt verminderd. Dit is met name effectief bij het beschermen van de gevoelige werveluitsteeksels bij de lumbale en lagere thoracale gebieden van de wervelkolom.
Dus, het is duidelijk: fietsrugzakken met een protector dragen significant bij aan je veiligheid en zouden daarom een vast onderdeel van elke fietsuitrusting moeten zijn. En aangezien de meeste fietsers toch al een rugzak dragen, is het niet iets waar je aan hoeft te wennen. Maar, een fietsrugzak met protector is zeker geen wondermiddel en zal op zichzelf niet beschermen tegen ernstig letsel. Het is dus erg belangrijk om ‘m te gebruiken in combinatie met andere beschermingsmiddelen, zoals een helm, lichaamsbeschermers en handschoenen.
Er zijn verschillende rugzakken met protectors op de markt, waardoor het kiezen van de juiste overweldigend kan zijn. Daarom hebben we de belangrijkste zaken voor je op een rij gezet, zodat je de juiste keuze kunt maken.
1. Welke fietsrugzakken met protector zijn het beste en hoe moeten ze zitten?
Bij het kiezen van de juiste rugzak is draagcomfort van het grootste belang. Het dragen van spullen op je rug moet namelijk zo comfortabel mogelijk zijn. Bij rugzakken gaat het echter minder om het dragen van zware lading en meer om het creëren van een veilige, stevige pasvorm op de rug. De rugzak moet een compacte, nauwsluitende pasvorm hebben om te zorgen voor stabiliteit en veiligheid en om wegglijden (vooral bergaf) tegen te gaan. Brede, ventilerende schouderbanden en heupvinnen zorgen ervoor dat het gewicht goed verdeeld wordt. Een functioneel rugsysteem met effectieve ventilatie gaat de opbouw van warmte tegen. Zachte padding op de rug past zich over het algemeen beter aan het lichaam aan en is daarom comfortabeler dan een platte plaat op de rug.
2. Hoe bepaal ik welke maat protector voor mij goed is?
Om blessures aan je wervelkolom te voorkomen is het belangrijk om de juiste maat protector te kiezen. De rugzak die je kiest moet passen bij je lichaamsmaat en een zo groot mogelijk deel van je rug bedekken, vooral het deel van je halswervels tot je stuitje. Daarnaast is het belangrijk dat de protector in de juiste positie zit. Je kunt dit regelen door de schouderbanden, borstriem en heupvinnen te verstellen. In de rugzak of in de gebruiksaanwijzing staan instructies over hoe je dit het beste kunt doen. Meestal kun je hier ook informatie over de juiste maat protector voor verschillende lichaamsmaten vinden.
3. Welke verschillende protectors zijn er en van welke materialen zijn ze gemaakt?
De gebruikte materialen verschillen per fabrikant, maar over het algemeen kun je de materialen in drie categorieën indelen:
Single-impact protectors
Zogenaamde protectors voor eenmalig gebruik zijn gemaakt van structureel schuim dat bestaat uit talloze copolymeerbuizen of -ballen, die door warmte zijn gevormd om een honingraatachtig materiaal te produceren met uitstekende schokabsorptie- en koeleigenschappen. Of ze zijn gemaakt van EPS (expanding polystreen), hetzelfde materiaal dat in fietshelmen wordt gebruikt. Beide materialen zijn zeer licht van gewicht en bieden uitstekende bescherming, maar zullen door impact permanent vervormen en moeten dan worden vervangen. Zelfs tijdens het transport moet je voorzichtig zijn, want de protector kan vervormen of zelfs breken, waardoor de beschermende eigenschappen verloren gaan. Ben je niet zo voorzichtig met je spullen? Dan zijn schuimbeschermers een betere keuze voor jou.
Memory foam protectors
Zachte rugprotectors van polyurethaan schuim zijn de laatste jaren steeds populairder geworden, omdat ze minder gevoelig zijn voor mechanische slijtage. Het schuim is gemaakt uit talloze luchtbellen, die zich aanpassen tijdens een impact en daarna hun oorspronkelijke vorm terugkrijgen. De structuur kan echter vervormen na serieuze impact en niet meer dezelfde mate van bescherming bieden. Daarom moeten foam protectors na een val altijd goed gecontroleerd worden en, als het nodig is, ter beoordeling naar de fabrikant gestuurd worden.
Gel protectors
Een ander materiaal dat bewezen heeft effectief te zijn voor rugprotectors is gel of vloeibare silicone, dat in de juiste vorm gevormd wordt. Hierbij wordt de impact tijdens een val naar de zijkanten afgevoerd, wat de impact verspreidt. Een van de belangrijkste voordelen van dit materiaal is de thermische stabiliteit, wat betekent dat de functionaliteit en flexibiliteit van de rugprotector niet worden beïnvloed door temperatuur. Ook zit er geen lucht in het materiaal, waardoor het niet verzadigd kan raken met vocht. Wassen is dus geen probleem. Best een mooie eigenschap, gezien het relatief hoge gewicht van deze protectors.
Van alle materialen zijn zachte protectors het meest populair. Hun lichte gewicht, flexibiliteit, robuustheid en uitstekende schokabsorptie spreken voor zich.
4. Hoe wordt de veiligheid van een rugprotector bepaald en wat is verschil tussen leven 1 en level 2?
Het meest belangrijke onderdeel van het bepalen van de veiligheid van een rugprotector is de absorptie van impact. Het is niet goed als een protector comfortabel zit en veel features heeft, maar niet effectief blessures tegengaat. Als je dus een protector gaat kopen, check dan als eerste of deze een CE EN 1621–2 certificering heeft. Dit garandeert dat de restenergie na impact een bepaalde waarde niet overschrijdt.
Fabrikanten met deze certificering hebben hun rugprotectors met succes aan een gestandaardiseerde test onderwerpen. In deze test raakt een belasting van vijf kilo de protector vanaf een hoogte van een meter. Op de testbank bereikt de belasting een maximale slagkracht van 150 tot 180 kN. Er worden verschillende metingen gedaan, zowel van de schok- en stootabsorptie als de restenergie. Deze worden beoordeeld in verschillende scenario’s: testen bij +40 graden, bij -20 graden en bij een hoge luchtvochtigheid. Als de gemiddelde restenergiewaarde lager is dan 18 kN krijgt de rugprotector een level 1 certificering. Als de restenergie maximaal 9 kN is, valt de protector in de hogere veiligheidsklasse van level 2. Dit betekent dat het vereiste schokabsorptievermogen van deze rugprotectors aanzienlijk hoger is dan dat van andere beschermers. Het is echter nog steeds moeilijk om het daadwerkelijke beschermende effect wetenschappelijk te bewijzen, omdat het vrijwel onmogelijk is om een realistische fietscrash in een laboratorium te simuleren. De CE-certificering is dus tot nu toe de enige betrouwbare maatstaf.
5. Wanneer moet ik een rugprotector vervangen?
Gemiddeld gaat een protector drie tot vijf jaar mee. Voor de veiligheid moeten protectors regelmatig gecontroleerd worden op schade veroorzaakt tijdens transport of door onjuiste opslag. Protectors voor eenmalig gebruik moeten worden vervangen na een crash of als ze aan ondeskundig onderhoud zijn onderworpen. Multi-impact of gel protectors moeten na elke val nauwkeurig gecontroleerd worden. Als er tekenen van vervorming of beschadigingen zijn, moet de protector vervangen worden. Bij twijfel is het altijd een goed idee om de protector door de fabrikant te laten inspecteren. De meeste rugzakken met protector, of het nu single-impact of multi-impact is, kunnen worden uitgerust met nieuwe gecertificeerde beschermers en bieden dan weer hetzelfde beschermingsniveau.
6. Kan ik een rugzak upgraden door een rugprotector toe te voegen?
Sommige mensen zullen zich afvragen of ze een rugzak met protector echt nodig hebben of dat ze, om geld te sparen, in een bestaande rugzak een protector kunnen inbouwen. Er zijn aparte protectors verkrijgbaar die relatief goedkoop zijn en in een fietsrugzak geïntegreerd kunnen worden. Wij raden dit echter ten zeerste af, omdat er geen enkele garantie is dat deze oplossing voldoende bescherming biedt. Alleen rugzakken die zijn ontworpen voor gebruik met een protector en die naar behoren zijn gecertificeerd, kunnen worden aangemerkt als geschikte beschermingsmiddelen. De rugzakken van deuter moeten bijvoorbeeld naast de certificering van de protector, ook andere testen met succes doorstaan.
7. Welke features moet een rugzak over het algemeen hebben?
Naast natuurlijk veiligheid moet een fietsrugzak met protector ook beschikken over een aantal andere features. Een praktische indeling maakt een verschil op het gebied van gebruik en het vinden van spullen. Denk dan bijvoorbeeld aan zijvakken voor handschoenen, kaarten of energierepen en een speciaal vak voor een reparatieset en gereedschap. Met een bevestigingsoptie voor een helm die de toegang tot de inhoud niet beperkt, compressieriemen voor de lading (zelfs als er weinig in de rugzak zit) en verstelbare banden, waardoor de rugzak stevig op je rug zit. Een mogelijkheid voor een drinksysteem betekent dat je onderweg kunt drinken zonder je handen van het stuur te halen, dus niks kan het plezier dat je tijdens je rit hebt bederven.
Natuurlijk zou het op dit moment verkeerd zijn om je niet te vertellen over de Attack serie van deuter. Deze populaire collectie heeft tot nu toe al twee testwinnaars opgeleverd (Bike Test Winner 2018 en Mountain Bike Test Winner 2020). De Attack is ideaal voor ambitieuze mountainbikers die op zoek zijn naar een comfortabele en veilige rugzak. Dit model is TÜV/GS gecertificeerd en voorzien van een uitneembare SAS-TEC rugprotector. Deze rugprotector is gemaakt van speciaal memory foam en komt na impact in de originele vorm terug. Dit betekent dat de protector ook na meerdere crashes effectief blijft. De slimme features zijn zo ontworpen dat ze tevens voor maximale bewegingsvrijheid zorgen. Een helm met vizier, gewone helm of een MTB uitrusting kan met daarvoor bestemde straps en clips eenvoudig aan de buitenkant van de rugzak bevestigd worden. De draagmogelijkheid aan de bovenkant van de rugzak beschermt tegen slijtage en maakt het makkelijk om je fiets te dragen als dat nodig is. Slijt- en gripvast materiaal houdt je fiets perfect op z’n plaats.
Veilig met de fiets op weg? Kies voor een fietsrugzak met protector van deuter!